Katarakt ameliyatı günümüzde oldukça sık uygulanan ve çok başarılı bir ameliyattır. Her yıl milyonlarca kişi, görmesini geri kazanmak için katarakt ameliyatı olmaktadır. Bu ameliyat, damla anestezisi ile yapılan yaklaşık 15 dakika süren cerrahi teknik, cihazlar ve göz içi lenslerdeki gelişmeler nedeniyle yüksek teknoloji içeren ve sonuçları oldukça başarılı bir cerrahi yöntemdir.
Katarakt ameliyatında göz içi lens tercihi nasıl olmalı?
Katarakt ameliyatı sırasında doğal olarak yaşla bulanıklaşan kendi göz içi merceğimiz, intraoküler lens (IOL) adı verilen yapay bir lensle değiştirilir.
Bir lens, sadece katarakt nedeniyle kaybedilen görüşü geri kazandırmakla kalmaz, aynı zamanda miyopi (uzak görme kusuru),hipermetropi (yakın görme kusuru),astigmatizma veya presbiyopi (yaşa bağlı olarak yakını görememe) gibi kırma kusurlarını da düzeltebilir. Bu nedenle, refraktif lens değişimi veya saydam lens cerrahisi adı verilen bir işlemle 50 yaş üstündeki kişilerde uzak ve yakın görme kusurlarını düzeltmek amacıyla lens değişimi ameliyatları da uygulanabilir.
Katarakt ameliyatı göz içi merçek tipleri nelerdir?
Katarakt ameliyatlarında cerrahi sırasında kullanılan farklı göz içi mercek tipleri vardır. Hepsi farklı görsel ihtiyaçlara ve yaşam tarzlarına uygun olarak tasarlanmıştır. Bu seçenekleri gözden geçirecek olursak:
- Monofokal yani tek odaklı lensler: En iyi görüşü tek bir mesafede sağlamak üzere tasarlanmıştır. Monofokal lensleri seçen çoğu insan, göz içi lenslerini uzak görüş için ayarlar. Yakın görüş için okuma gözlüklerini kullanırlar.
- Trifokal (üç odaklı) göz içi lensler: Bifokal veya trifokal gözlüklerde olduğu gibi düzeltici bölgeler lensin içine yerleştirilmiştir. Bu lens, yakın, orta mesafe ve uzak nesneleri görebilmenizi sağlar.
- Genişletilmiş odak derinliğine (EDOF) sahip göz içi lensler: Yalnızca bir düzeltici bölge bulunur. Ancak bu bölge, uzak ve orta mesafede kesintisiz görüşe izin vermek için genişletilmiştir.
- Torik (astigmatizma düzeltici) göz içi lensler: Astigmatizma için ek düzeltme sağlarlar, bu düzeltme görme kalitesini çok arttırır. Astigmatizma düzeltici özellik tek odaklı ve presbiyopi düzeltici trifokal ve EDOF göz içi lenslerin çoğunda mevcuttur.
Katarakt ameliyatı öncesinde göz içi lensine karar verirken göz yapınız, ve göz sağlığınız, yaşam tarzınız ve lensin maliyeti gibi faktörler, karar verme sürecinde önemli olabilir. Yukarıda bahsedilen lenslerin hepsi her hasta için uygun değildir. Ameliyatınızı yapacak göz doktorunuz, çeşitli muayene ve tetkikler sonrasında bireysel durumunuza en uygun lensi seçmenize yardımcı olacak en iyi kişidir.
Trifokal (üç odaklı),EDOF (genişletilmiş odaklı),torik (astigmat düzeltici) lensler, premium lensler olarak kabul edilir ve bu lensler gözlük veya kontakt lens kullanma ihtiyacını azaltabilir. Bu lensler halk arasında yaygın olarak akıllı lensler olarak adlandırılmaktadır. Ancak, çoğunluklapremium akıllı lenslerle gözlüksüz olarak okuyabilme ve diğer görevleri yapma yeteneği kişiden kişiye ve seçilen göz içi lensine göre değişebilir. Bunlar monofokal lenslere göre daha pahalıdır ve genellikle sosyal güvenlik kurumu tarafından karşılanmaz, kendinizin ödemesi gerekir.
Katarakt ameliyatında göz içi lens seçerken nelere dikkat edilir?
Katarakt ameliyatında göz içi lens seçerken dikkate almanız gereken bazı faktörler ve karar verme sürecinde size yardımcı olabilecek unsurlar aşağıda sıralanmıştır:
- Görme İhtiyaçları: Görme hedeflerinizi göz doktorunuzla tartışın. Yakın, orta ve uzak mesafede gözlük bağımlılığınızı azaltmak isteyip istemediğinizi düşünün. Bazı göz içi lens seçenekleri, çok odaklı veya genişletilmiş odak derinliği özellikleri sunarak daha geniş bir görme alanı sağlar.
- Yaşam Tarzı: Günlük aktivitelerinizi ve hobilerinizi göz önünde bulundurun. Gece araba kullanmak veya spor gibi uzak mesafe görüşü gerektiren aktivitelerle uğraşıyorsanız, uzak mesafeli görüşü öncelikleyen bir göz içi lens uygun olabilir. Çok fazla okuma veya dijital cihaz kullanma gibi zaman harcıyorsanız, çok odaklı bir göz içi lens daha uygun olabilir.
- Astigmatizma: Eğer astigmatizmanız varsa, bu düzensiz kornea şeklinden kaynaklanan bulanık görüşe neden olan bir durumdur, astigmatı düzelten torik bir göz içi lens sizin için faydalı olabilir. Bu lensler astigmatizmayı düzeltebilir, görme kalitenizi arttırabilir ve ameliyat sonrası gözlük veya kontakt lens ihtiyacını azaltabilir.
- Göz Sağlığı: Göz sağlığınız ve makula dejenerasyonu veya glokom gibi mevcut rahatsızlıklarınız göz önünde bulundurulmalıdır. Bazı göz içi lens seçenekleri, belirli göz rahatsızlıkları olan kişiler için daha uygun olabilir ve göz doktorunuz size en uygun lensi seçmeniz konusunda rehberlik edebilir.
- Monofokal ve Premium Akıllı Göz İçi Lensler: Monofokal göz içi lensler genellikle uzak mesafeli görüşte net bir görüş sunar ve yakın veya orta mesafe görüşü için gözlüklere ihtiyaç duyulabilir. Trifokal (üç odaklı) lensler veya genişletilmiş odak derinliği sağlayabilen EDOF göziçi lensler premium veya akıllı lensler olarak adlandırılır, bu lensler daha geniş bir görme alanı sunar, ancak ek maliyetlerle birlikte gelebilir.
- Doktorunuzun Tavsiyesi: Katarakt ameliyatında en uygun IOL'ü seçmek için detaylı bir göz muayenesi, göz içi lens ölçümü ve diğer tetkiklerin yapılması gerekir. Cerrahınızın deneyimi ve uzmanlığı, özel ihtiyaçlarınıza en uygun göz içi lensi seçmede önemli bir rol oynar. Göz doktorunuz, yukarıda bahsedilen tüm faktörleri dikkate alacak ve katarakt ameliyatınız için en uygun lensi seçmeniz konusunda size kişisel önerilerde bulunacaktır.