Katarakt ameliyatından sonra gözlük bazı durumlarda gerekli olabilir. Katarakt ameliyatından sonra gözlük gereksinimi kişinin göz yapısına, ameliyat öncesi yapılan muayene, lens ölçümleri ve cerrahi planlamaya ve ameliyat sırasında göze yerleştirilen göz içi lens tipine göre değişir. Katarakt ameliyatı sonrası, hastaların görme kapasiteleri hızla iyileşir ve çoğu kişi uzak görme için gözlük kullanmaya gerek duymaz.
Katarakt ameliyatı sonrası gözlük kullanma ihtiyacı ek bir çok faktörün varlığına göre değişir. Bu faktörler arasında, hastanın ameliyatı sırasında kullanılan göz içi lensinin tipi ve kalitesi (tek odaklı, astigmatlı, EDOF yani genişletilmiş odaklı yada trifokal lens),lens ölçümleri, ameliyat yapılan gözün iyileşme özellikleri ve gözün yapısında yer alan kuru göz, retina veya görme siniri problemleri yer alır.
Başarılı bir katarakt ameliyatı sonrası gözde başka bir sorun yoksa çok iyi görme sağlamak mümkündür. Katarakt cerrahisi sonrası gözlük ihtiyacı ise büyük oranda katarakt ameliyatı sırasında göze hangi tip göz içi lens takıldığına bağlıdır.
Ameliyat sırasında göze takılan lensin tipi, hastanın göz yapısı, ameliyat öncesindeki görme kusurları, hastanın hangi mesafelerde net görmek istediği gibi faktörler, ameliyat sonrası gözlük kullanımının gerekip gerekmeyeceğini belirler. Çok farklı göz içi lens tipleri vardır. Gözünüze hangi lens türünün uygun olduğu konusunu ameliyat öncesinde cerrahınıza danışmanız çok önemlidir.
Ameliyat sırasında kullanılacak lens seçimi, hastaların görme gereksinimlerine, yaşam şekline ve göz yapısına uygun olarak yapılmalıdır. Örneğin, ameliyat sonrası yakın okuma gereksinimleri fazla olan hastalarda göz yapıları uygunsa halk arasında akıllı lens olarak adlandırılan trifokal yani üç odaklı veya genişletilmiş odaklı (EDOF) göz içi lensleri tercih edebilirler. Ameliyat öncesinde tek odaklı lensler tercih edilmişse veya hastanın astigmatı olup astigmatsız lens tercih edilmişse bu durum ameliyat sonrası gözlük kullanımını gerektirebilir.
Ayrıca, göz bozuklukları da ameliyat sonrası gözlük gerektirme ihtimalini arttırabilir. Bu bozukluklar arasında ameliyat sırasında gözün yapısıyla ilgili olarak lens yerleştirilmesinde problem olması veya sarı nokta hastalığı, glokom, kornea hastalıkları, kuru göz gibi diğer göz hastalıkları sayılabilir.
Özet olarak katarakt cerrahisi sonrası gözlük gerekip gerekmeyeceği, hastanın kişisel görme kapasitesine, ameliyat öncesi muayene, göz içi mercek ölçümleri ve cerrahi planlamanın çok iyi bir şekilde yapılmasına, ameliyat sırasındaki cerrahi teknik ve cerrahın tecrübesine ve tercih edilen lens tipine bağlıdır.
Bu nedenle, hastalar ameliyat öncesinde göz içi lens tipleri ve ameliyat sonrası gözlük gerekip gerekmeyeceği konusunu mutlaka ameliyat öncesi cerrahlarına danışmalıdırlar.
Dr. Yonca Aydın Akova 30 yıl ve 20 binin üstünde ameliyat tecrübesiyle kendi göz kliniğinde katarakt cerrahisi ve özellikli göz içi lensleri konusunda hizmet vermektedir.
Katarakt ameliyatı sırasında en kullanılan lens çeşitleri:
Monofokal göz içi lensleri: Monofokal yani tek odaklı göz içi lensleri en sık kullanılan lenslerdir. Sosyal güvenlik kurumları ve özel sağlık sigortaları katarakt ameliyatı sırasında sadece bu lensin bedelini öderler. Bu lensler sadece bir mesafede (uzak, orta veya yakın) görüş sağlama özelliğine sahiptir. Çoğu kişide bu lenslerin görme mesafesi olarak uzak görme tercih edilir.
Monofokal yani tek odaklı göz içi mercekleri, sadece belirli mesafede net görüş sağlar. Monofokal göz içi lens takılan hastalar uzakta net görme sağlarken, yakın mesafede yaklaşık +2-2.5 numara yakın gözlük kullanmaları gerekir. Gözlüksüz telefon kullanmak, kitap okumak mümkün olmaz. Bazı durumlarda monovizyon yöntemi kullanılarak bir göz uzağı görecek şekilde diğer göz ise yakını görecek şekilde göz içi lens numarası ayarlanabilir. Bu durumda hasta hem yakını hem uzağı görebilir.
Bu nedenle hastalar ameliyat sonrası gözlük gerekip gerekmeyeceği konusunda ameliyat öncesi göz doktorlarına danışmalıdır.
Astigmatizma, gözde görme bulanıklığı oluşturan bir görme kusurudur. Katarakt ameliyatı öncesi astigmatı olan hastaların ameliyat öncesinde doktorlarına ameliyat sonrası gözlük ihtiyacı olur mu sorusunu sormaları ve astigmatizmayı düzeltici göz içi lensler konusunda bilgi almaları ve göz yapıları uygunsa bu lensleri tercih etmeleri çok önemlidir. Torik (Astigmatlı) Göz İçi Mercekler ▶
Ameliyat öncesi astigmatizması olan hastaların, ameliyat sonrası gözlük takma ihtimali çok yüksektir. Ancak ameliyat sırasında astigmatizmanın düzeltilmesi için torik lens adı verilen özel göz içi mercekler kullanıldığında astigmatizma tamamen veya kısmen düzeltilebilir. Bu durumda hastaların çoğunda uzak görme için gözlük kullanma gereksinimi olmaz.
Özellikle trifokal (üç odaklı) veya EDOF (genişletilmiş odaklı) premium bir göz içi lens tercih edilecekse astigmatizmanın düzeltilmesi, ameliyat sonrası görme başarısı için çok daha önemlidir. Bu hastalarda astigmatizma söz konusuysa mutlaka bu göz içi lenslerin astigmat düzeltici özelliği olan tipleri tercih edilmesi hastaların daha iyi görmesini ve daha mutlu olmasını sağlar.
Kısaca, ameliyat öncesi astigmatizması olan hastalar, katarakt ameliyatı sonrası gözlük takma ihtimalini azaltmak için astigmat düzeltici mercekleri tercih etmeli ve bu konuda ameliyat öncesi doktorlarının görüş ve önerilerini almalıdır.
Katarakt ameliyatında akıllı lens veya premium lens diye tabir edilen lens (yani trifokal, EDOF veya torik göz içi lens) takılan hastaların çoğu, ameliyat sonrasında gözlük kullanmadan uzak, orta ve yakın mesafede net bir görüş elde edebilirler. Ancak, bazı hastaların ameliyat sonrası astigmatizması veya farklı refraksiyon hataları olabilir, bu hastaların ameliyat sonrasında hala gözlük kullanmaları gerekebilir.
Akıllı lensler, geleneksel monofokal lenslere göre farklı mesafelerde görüş sağlar. Bazı akıllı lensler (EDOF göz içi lensler),mesafeler arasında kesintisiz şekilde odaklanabilir ve hastaların orta ve uzak mesafelerde net bir görüş elde etmelerine yardımcı olur. Trifokal lensler ise yapılarında yer alan yuvarlak halkalardan oluşan değişik bölgeler sayesinde uzak, orta ve yakın mesafede görüş sağlarlar. Hangi hastaya hangi merceğin (üç odaklı trifokal, genişletilmiş odaklı EDOF lensler) uygun olduğuna detaylı muayene sonrası karar verilmektedir.
Ancak, akıllı lenslerin her zaman herkes için uygun olmadığını unutmamak gerekir. Bazı hastalar, akıllı lenslerin neden olduğu yan etkileri veya görme bozukluklarını tolere edemezler. Bu nedenle akıllı lensin uygunluğu, hastanın göz yapısına, bireysel durumuna ve ihtiyaçlarına göre belirlenir.
Özetle, akıllı lens takılan birçok hasta ameliyat sonrası gözlük kullanımına ihtiyaç duymadan net bir görüş elde eder. Ancak, hastanın ameliyat sonrası görme durumuna bağlı olarak, bazı hastalar hala gözlük kullanma ihtiyacı duyabilirler. Bu nedenle, her hastanın durumu göz doktoru tarafından değerlendirilmeli, göze ve hastaya en uygun lens seçimi yapılmalıdır.
EDOF (Extended Depth of Focus) göz içi lensleri, katarakt ameliyatı sonrası uzak görüş ve orta mesafe arasında kesintisiz bir görme sağlamak amacıyla kullanılmaktadır. EDOF göz içi lens takılan hastalar genellikle uzak, orta ve hatta yakın mesafedeki nesneleri net bir şekilde görebildikleri için ameliyat sonrası gözlüğe çoğu zaman ihtiyaç duymazlar. Ancak bazı hastalar, ameliyat sonrası düşük numaralı yakın gözlük kullanımına ihtiyaç duyabilirler.
EDOF göz içi lensleri kullanılırken, ameliyat öncesi astigmatizma varsa astigmatizmayı düzelten EDOF göz içi lensleri tercih edilerek astigmatizmanın da düzeltmesi planlanmalıdır.
Ancak, EDOF göz içi lensleri her hasta için uygun olmayabilir. EDOF göz içi lensinin sizin için uygun olup olmadığı konusunda göz doktorunuz çeşitli muayene ve tetkikler sonucu karar verebilir.
Katarakt ameliyatı sırasında kullanılan EDOF göz içi lens hastaların orta ve uzak mesafelerde net bir görüş elde etmesine olanak tanıdığından, gözlük kullanımına ihtiyaç duymayan hastaların sayısı oldukça yüksektir. Ameliyat sonrası takip sürecinde doktorunuz sizin için en uygun seçeneği belirleyecektir.
Trifokal (üç odaklı) göz içi lensler, hastaların yakın, orta ve uzak mesafelerde net bir görüş elde etmelerine yardımcı olmak için tasarlanmıştır. Bu nedenle katarakt ameliyatında yeni teknoloji trifokal göz içi lens takılan hastaların çoğu, ameliyat sonrasında gözlük kullanmadan net bir görüş elde edebilirler. Operasyon sonrası göz numaralarının sıfıra çok yakın olması ve astigmatizmanın düzeltilmesi net görüş için çok önemlidir.
Ameliyat sonrası herhangi bir astigmatizma veya farklı refraksiyon kusuru kalırsa, bu hastaların ameliyat sonrasında gözlük kullanmaları gerekebilir. Bu durumda,hasta gözlük kullanmak istemezse katarakt ameliyatından birkaç ay sonra lazer uygulayarak kırma kusurunu düzeltmek mümkündür.
Ayrıca, trifokal göz içi lenslerin her zaman herkes için uygun olmadığını unutmamak gerekir. Bazı hastalar, trifokal lenslerin neden olduğu yan etkileri veya görme bozukluklarını tolere edemezler. Bu nedenle, trifokal lens takımının uygunluğu, hastanın göz yapısına, mesleki özelliklerine, bireysel durumuna ve ihtiyaçlarına göre çeşitli muayeneler sonucu bu konuda tecrübeli göz cerrahı tarafından belirlenir.
Dr. Yonca Akova özellikli göz içi mercekler konusunda çok tecrübeli olup akıllı lensleri çok yoğun bir şekilde uzun süredir uygulamaktadır. Bu operasyonlarda başarı, cerrahın deneyiminin yanısıra kullanılan cihaz, malzeme ve göz içi lensinin kalitesi ile çok ilgilidir. Dr. Akova uzun yıllara dayanan cerahi tecrübeleri sonucu hastaların çok memnun olduğu FDA onaylı göz içi lenslerin en son gelişmiş modellerini tercih etmektedir.
Ayrıca, hastaların gerçekçi beklentileri de önemlidir. Bu nedenle, hastaların ameliyat öncesi doktorlarıyla görüşerek, ameliyat sonrası görme durumu ve gerçekçi beklentileri hakkında konuşmaları önerilir.
Özetle, trifokal göz içi lens takılan birçok hasta ameliyat sonrası gözlük kullanımına ihtiyaç duymadan net bir görüş elde edebilir. Ancak, hastanın bireysel durumuna ve ameliyat sonrası görme durumuna bağlı olarak, bazı hastalar hala gözlük kullanma ihtiyacı duyabilirler.
Katarakt ameliyatı öncesi yüksek teknolojik cihazlarla lens ölçümlerinin yapılması, cerrahın tecrübesi, cerrahi sırasında kullanılan cihaz, göz içi lens ve malzemelerin kalitesi hastaların çoğunda gözlüksüz çok iyi bir görme sağlamaktadır. Ancak kataraktın çok ileri olması, göze ait yapısal problemler veya hastaya ait iyileşme özellikleri nedeniyle ameliyat sonrası bir miktar kırma kusuru kalabilir. Bu hastalarda katarakt ameliyatı sonrasında gözlük kullanmamak için bazı seçenekler mevcuttur.
Katarakt ameliyatından sonra LASIK operasyonun yapılması, katarakt ameliyatı sonrası gözlük ihtiyacını azaltmak veya ortadan kaldırmak için uygun olabilir. Ancak, bu yöntem her hasta için uygun olmayabilir. Bu yöntemin sizin için uygun olup olmadığını belirlemek için doktorunuza danışmanız önemlidir.
Katarakt ameliyatı sonrası hastanın gözlük ihtiyacı varsa gözün tam iyileşmesini bekleyip gözlük almak önemlidir. Genellikle ameliyattan 4-6 hafta gözlük muayenesi yapılması önerilmektedir.
Sonuç olarak ameliyat sonrası doktorunuz, göz sağlığınızı ve görmenizi değerlendirerek, gözlük kullanma ihtiyacı ve zamanlaması hakkında size önerilerde bulunacaktır.
Detaylı bilgi, danışma veya randevu için hemen bizi arayabilirsiniz.
İletişim Bilgileri
PROF. DR. YONCA AYDIN AKOVAGöz Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı
